doppler usg ne demek?

Doppler USG (Ultrasonografi), standart ultrasonografiye ek olarak kan akışını görüntüleme olanağı sağlayan bir tıp görüntüleme tekniğidir. Standart ultrasonografi, ses dalgalarını kullanarak vücut içindeki dokuların görüntülerini oluştururken, Doppler USG bu ses dalgalarının frekansındaki değişiklikleri (Doppler etkisi) ölçerek kan akışının hızını, yönünü ve özelliklerini belirler. Bu, damarların tıkanıklığını, daralmasını veya diğer anormallikleri tespit etmede oldukça değerlidir.

Doppler USG nasıl çalışır?

Doppler USG cihazı, yüksek frekanslı ses dalgaları gönderir. Bu dalgalar kan hücrelerine çarpar ve geri yansır. Kan hücreleri hareket halinde olduğu için, yansıyan ses dalgalarının frekansı, kan hücrelerinin hızına bağlı olarak değişir. Bu frekans değişikliği (Doppler kayması), cihaz tarafından algılanır ve işlenerek renk kodlu bir görüntü oluşturulur. Bu görüntüde:

• Kırmızı renk genellikle vücuda doğru akan kanı temsil eder.
• Mavi renk genellikle vücuttan uzaklaşan kanı temsil eder.
• Renk yoğunluğu, kan akışının hızını gösterir (daha parlak renkler daha hızlı akışı gösterir).

Doppler USG'nin farklı türleri:

• Kontinü Doppler: Kan akışının sürekli olarak ölçüldüğü bir yöntemdir. Belirli bir noktadaki kan akışını ölçmekte iyidir ancak tam konum bilgisini vermez.
• Pulse-Wave Doppler (Atımlı Dalga Doppler): Belirli bir bölgedeki kan akışını ölçer, daha ayrıntılı bilgi sağlar ve daha hassastır.
• Renkli Doppler: Kan akışını renk kodlu bir görüntü olarak gösterir, kan akışının yönünü ve hızını görselleştirmeyi kolaylaştırır. Genellikle diğer Doppler teknikleriyle birlikte kullanılır.
• Güç Doppler: Kan akışının varlığını ve yoğunluğunu gösterir, ancak hız ve yön hakkında ayrıntılı bilgi vermez. Daha az hassastır ama özellikle düşük hızlardaki kan akışlarını tespit etmede faydalıdır.

Doppler USG ne için kullanılır?

Doppler USG birçok tıbbi alanda kullanılır, örneğin:

• Damar hastalıkları: Atardamar ve toplardamarlarda tıkanıklık, daralma (stenoz), anevrizma gibi sorunların tespiti. Örnek olarak, karotis arterlerindeki plak birikimini, bacaklardaki derin ven trombozisini (DVT) teşhis etmek için kullanılır.
• Kalp hastalıkları: Kalp kapakçık hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp kası problemlerinin değerlendirilmesi.
• Gebelik takibi: Bebeğin kalp atışlarının dinlenmesi, plasenta kan akışının değerlendirilmesi.
• Böbrek hastalıkları: Böbrek arterlerindeki daralmanın tespiti.
• Transplantasyon takibi: Nakledilen organlardaki kan akışının değerlendirilmesi.
• Tümör değerlendirmesi: Tümörün kanlanması ve yayılımının tespiti.

Doppler USG'nin riskleri:

Doppler USG genel olarak güvenli bir işlemdir ve iyonlaştırıcı radyasyon kullanmaz. Nadiren, işlem sırasında hafif rahatsızlık hissedilebilir.

Sonuç olarak, Doppler USG, çeşitli tıbbi durumların teşhis ve takibinde değerli bir görüntüleme tekniğidir. Ancak, sonuçların yorumlanması uzmanlık gerektirir ve bir radyolog veya ilgili uzman tarafından yapılmalıdır.